Dân tộc ta có nhiều ngày Tết. Tết là cách nói tắt hai chữ lễ tiết. Có Tiết Thượng Nguyên, Trung Nguyên, Hạ Nguyên, Thanh Minh, Đoan Ngọ, Trung Thu... Ngày tết nêu ở đây tức là nói tắt Lễ tiết Nguyên đán (ngày đầu năm).

Trong rất nhiều phong tục đẹp của người Việt mỗi dịp Tết đến Xuân về thì tắm nước cây mùi già là một trong những nét đẹp văn hóa vẫn được nhiều gia đình duy trì cho đến tận ngày nay.

Thờ tổ tiên là một nét đẹp văn hóa của người Việt xưa và nay. Bàn thờ tổ tiên là một phần không thể thiếu trong mỗi gia đình, không kể giàu nghèo hay địa vị xã hội.

Với nhiều gia đình, đầu năm đi lễ chùa là để cầu phúc cho một năm an lành. Theo quan niệm của đạo Phật, đi lễ đầu năm là nhằm hướng đến “vạn sự hanh thông”.

Mùa xuân là mùa đầu tiên của năm mới, là mùa sinh sôi của muôn loài trong bản thể vũ trụ, mùa giao hòa của âm dương, trời đất, mùa hội hè, đình đám, hát giao duyên, mùa lứa đôi sum vầy hạnh phúc…

Dân tộc nào cũng coi phút giao thừa là thiêng liêng. Các cụ ta quan niệm: Mỗi năm Thiên đình lại thay toàn bộ quan quân trông nom công việc dưới hạ giới, đứng đầu là một ngài có vị trí như quan toàn quyền.

Trước Tết miền Bắc sẽ lành lạnh trong những hạt mưa xuân nhè nhẹ. Chợ Tết miền Bắc cũng sẽ có nhiều loại trái cây đủ để chuẩn bị cho mâm ngũ quả thật đẹp.

Tục khai bút đầu xuân chỉ có giới học giả trong xã hội mới thực hiện. Tục này xưa có ông đồ, thầy đồ, học sĩ… ngày nay có học sinh, giới văn sĩ, thi sĩ, người làm nghề viết.

Vì sau lễ đưa ông Táo lên chầu Trời, người ta kiêng đào bới đất ít nhất là đến ngày hạ nêu, cho nên những ngày này đất đang nghỉ, đất cũng trở nên linh thiêng...